Design psychologie gone bad
Toen ik jong was, ben ik een keer verleid om een "gratis" oplader te kopen op een webshop. Toen ik eenmaal wilde betalen, kreeg ik de melding dat ik nu ook gratis een kabeltje erbij kreeg. Maar zodra ik het kabeltje aan mijn winkelwagen toevoegde, gingen de verzendkosten ineens met 5 euro omhoog. Uiteindelijk heb ik het wel gekocht, maar was het dus niet gratis... Het ergste is nog dat ik de spullen nooit ontvangen heb. Dit is een voorbeeld van een 'Bait and Switch'-dark pattern, een van de vele manipulatieve ontwerptechnieken die gebruikt worden in de duistere kant van design.
Roach Motel & Guilt Trip
Een ander voorbeeld van een dark pattern is 'Roach Motel', waarbij het makkelijk is om een account aan te maken, maar moeilijk om het account te verwijderen. Zo kun je bijvoorbeeld met één klik een account aanmaken doormiddel vanFacebook, maar als je dat account wilt verwijderen, moet je vervolgens 600 keer klikken en een e-mail sturen naar de klantenservice van de desbetreffende site. Dit is absoluut niet gebruiksvriendelijk!
Een ander veelvoorkomend voorbeeld van een dark pattern is ook de "Guilt Trip" tactiek. Hierbij worden knoppen met teksten gebruikt die de gebruiker een slecht gevoel geven, zoals "Nee, ik wil geen geld besparen" of "Nee, ik ben niet geïnteresseerd in een betere toekomst". Door op deze knoppen te klikken, hopen websites dat gebruikers zich schuldig of onzeker voelen en toch doorklikken om zich beter te voelen. Hoewel dit effectief kan zijn voor de website, kan het voor de gebruiker een vervelende en onethische vorm van manipulatie zijn.
“hopen websites dat gebruikers zich schuldig of onzeker voelen”
Een ethische kwestie
Het is belangrijk om te begrijpen dat het gebruik van dark patterns niet alleen ethisch slecht is, maar ook negatieve gevolgen kan hebben voor je merkreputatie en gebruikerservaring. Het is daarom cruciaal om eerlijke en transparante ontwerptechnieken te gebruiken die de gebruikerservaring verbeteren in plaats van schaden.
Van trauma naar passie
Kortom, dit kleine trauma heeft ervoor gezorgd dat ik me ben gaan verdiepen in dark patterns die gebruikers manipuleren en verleiden tot ongewenste acties. Als ontwerper is het belangrijk om eerlijke en transparante ontwerptechnieken te gebruiken en dark patterns te vermijden, om een positieve gebruikerservaring te creëren en het vertrouwen van de gebruiker te behouden. Ik heb namelijk NOOIT meer iets gekocht op die webshop.